ترمینال کانتینری (Container Terminal) چیست؟
تا به حال به ترمینال‌های مسافربری دقت کرده‌اید؟ عده‌ای تازه به مقصد خود رسیده‌اند و درحال ترک آنجا هستند و عده‌ای دیگر درحال سوار شدن به قطار یا اتوبوس‌اند، تا آن‌ها را به مقصد خود برساند.
ترمینال‌های کانتینری هم دقیقاً مانند ترمینال‌های مسافربری عمل می‌کنند. با این تفاوت که در ترمینال کانتینری، کانتینرها از کشتیها تحویل گرفته می‌شوند. و بعد باتوجه به مقصد تعیین شده برای کانتینرها، آن‌ها را از راه زمینی در داخل کشور توزیع می‌کنند.
ما در ایران بنادر کانتینری متعددی داریم که در آن‌ها ترمینال کانتینری برای بارگیری، تخلیه و ذخیره‌سازی کانتینرها تعبیه شده است. از این بنادر می‌توان به چابهار، بندرعباس، خرمشهر و بوشهر که به بهبود روابط تجاری کشورمان کمک می‌کنند، اشاره کرد. با ما همراه شوید تا به بررسی دقیق‌تر ترمینال کانتینری بپردازیم.
تعریف ترمینال کانتینری Container Terminal
ترمینال کانتینری تأسیساتی است که در بنادر کانتینری واقع شده و امکان بارگیری و تخلیه کانتینرها از کشتیها و توزیع و جابهجایی آن‌ها توسط وسایل نقلیه دیگر را می‌دهد. اگر این جابهجایی بین کشتی و وسایل نقلیه زمینی باشد به آن ترمینال کانتینری دریایی می‌گویند. همچنین در ترمینال کانتینری این امکان وجود دارد که کانتینرها تا مدت زمان کوتاهی که انتقال آن‌ها با قطارها یا کامیون‌ها صورت بگیرد، ذخیره شوند.
تجهیزات مورد نیاز در ترمینال کانتینرها را در بخش بعد گردآوری کرده‌ایم.
لیست تجهیزات اصلی در ترمینال‌های کانتینری
ترمینال‌های کانتینری از تجهیزات تخصصی برای بارگیری، تخلیه و ذخیره‌سازی کانتینرها استفاده می‌کنند. از مهمترین آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- جرثقیل‌های کشتی به ساحل (Ship-to-shore): برای بلند کردن کانتینرها از کشتیها و خارج کردن آن‌ها استفاده می‌شود.
- جرثقیل‌های دروازه‌ای (Rubber-tired gantry cranes): جرثقیل‌های متحرک با چرخ‌های پلاستیکی که کانتینرها را به محوطه انبار میبرند.
- جرثقیل‌های دروازه‌ای ریلی (Rail-mounted gantry cranes): جرثقیل‌های ثابتی هستند که برای چیدن و جا‌به‌جا کردن کانتینرها در انبار استفاده می‌شوند.
- حمل کننده‌های استرادل (Straddle carries): وسایل نقلیه‌ای که کانتینرها را در ترمینال بالا میبرند و جا‌به‌جا می‌کنند.
- ریچ استاکر (Reach stackers): وسایل نقلیه‌ای که برای جابهجایی و چیدن کانتینرها استفاده می‌شوند.
- تراکتورهای ترمینال (Terminal tractors): کامیون‌هایی که برای جابهجایی کانتینرها بین قسمت‌های مختلف ترمینال طراحی شده‌اند.
- وسایل نقلیه هدایت شونده خودکار (Automated guided vehicles): وسایل نقلیه‌ای که برای حمل کانتینرهادر ترمینال خودکار و بدون سرنشین عمل می‌کنند.
- لیفتراک (Forklifts): برای حمل کانتینرهای کوچک و محموله‌های دیگر استفاده می‌شوند.
- تجهیزات جابهجایی کانتینر (Container-handling equipment): شامل پخش‌کننده‌ها و قفل‌های پیچشی برای محکم کردن کانتینرها در هنگام بلند کردن.
اما اینکه ترمینال کانتینری چه انواعی دارد را در بخش بعد بررسی خواهیم کرد.
انواع ترمینال کانتینری Container Terminal
همان‌طور که انواع مختلفی از کانتینرها برای کالاها وجود دارد، مثل کانتینرهای یخچال دار، کانتینرهای معمولی و.. انواع مختلفی از ترمینال کانتینری نیز وجود دارد. درحالی که هدف همه آن‌ها راحت‌تر کردن فرآیند انتقال کالا از مسیرهای دریایی به مسیرهای زمینی است. اما هرکدام از این ترمینال‌ها دارای ویژگی‌های خاصی هستند.
- ترمینال کانتینری چند منظوره (General-purpose container terminals): از رایج‌ترین انواع ترمینال کانتینری، که قادر به جابهجایی طیف وسیعی از کانتینرها و کالاها هستند.
- ترمینال کانتینری تخصصی (Specialized container terminals): این ترمینال‌ها برای جابهجایی انواع خاصی از کانتینرها یا کالاها طراحی شده‌اند. دارای امکانات تخصصی مانند ترمینال‌های کانتینری یخچال‌دار مجهز به اتصالات الکتریکی برای نگهداری کانتینرها با دمای کنترل شده، هستند.
- ترمینال‌های حملونقل (Transshipment terminals): این ترمینال‌ها برای انتقال سریع کانتینرها بین کشتیها، طراحی شده‌اند. کانتینرها را از یک کشتی تخلیه می‌کنند، برای یک مدت کوتاهی ذخیره می‌کنند و بعد بدون انجام مراحل گمرکی در کشتی دیگری بارگیری می‌شوند.
- ترمینال‌های حملونقل چندوجهی (Intermodal terminals): هدف اصلی این ترمینال‌ها، انتقال آسان کانتیرها بین انواع مختلف روش‌های حملونقل از جمله کشتیها، قطارها و کامیون‌ها است.
در ادامه برای آشنایی بیشتر شما لیستی از مهمترین بنادر کانتینری ایران را در اختیارتان قرار دادیم همراه ما باشید.
لیستی از مهمترین بنادر کانتینری ایران
بیشتر تجارت بین‌المللی ایران از طریق بنادر دریایی آن انجام می‌شود. بندرعباس، خرمشهر، بوشهر و چابهار از بنادر کانتینری مهم در ایران هستند. این بنادر نقش ویژه‌ای در صادرات نفت و واردات کالاهای مختلف نیز دارا هستند.
ترمینال کانتینری بندرعباس (BandarAbbas)
بندرعباس در استان هرمزگان و در حاشیه خلیج فارس قرار دارد. این بندر در نزدیکی بندرانزلی، بندر ماهشهر، بوشهر و خرمشهر می‌باشد. بندرعباس دارای بیش از 40 اسکله است که قابلیت جابهجایی کشتی‌های کانتینری بزرگ، فله‌برها و نفتکش‌ها را دارد. ظرفیت جابهجایی این بندر تا 100 میلیون تن بار در سال است. از بندرعباس امکان صادرات فرآورده‌های نفتی، محموله‌های فله‌ای خشک مانند پشم ، محموله‌های فله‌ای مایع مانند روغن دیزل وجود دارد.
راه ارتباطی با ترمینال کانتینری بندرعباس
- شماره تماس: 076335132936
- فکس: 07633556905
ترمینال کانتینری خرمشهر (Khorramshahr)
بندر خرمشهر در جنوب غربی ایران، نزدیک مرز عراق و در کنار رودخانه شط العرب واقع شده است. این بندر به بنادرانزلی، بندرعباس، بوشهر و ماهشهر نزدیک می‌باشد. بندر خرمشهر دارای اسکله‌های طولانی است که نفتکش‌ها، فله‌برها و کشتی‌های کانتینری را جا‌به‌جا می‌کند. این بندر عمدتاً صادرات نفت، گاز طبیعی مایع (LNG) و کالاهای فله‌ای خشک مانند میلگرد را انجام می‌دهد.
راه ارتباطی با ترمینال کانتینری خرمشهر
- شماره تماس: 061535228013
- فکس: 06153522236
ترمینال کانتینری چابهار (Chabahar)
بندر چابهار در استان سیستان و بلوچستان و درارتباط با اقیانوس هند قرار دارد. این بندر در نزدیکی بندرعباس، بوشهر، بندرانزلی و خرمشهر می‌باشد. چابهار با کمک‌های هند درحال ارتقا است تا ظرفیت جابهجایی خود را به‌ویژه برای کشتی‌های کانتینری و فله‌برها افزایش دهد. از بندر چابهار صادرات فرآورده‌های نفتی و پتروشیمیایی، کود شیمیایی اوره و کالاهای فله‌ای خشک مانند ضایعات مس صورت می‌گیرد.
راه ارتباطی با ترمینال کانتینری چابهار
- شماره تماس: 05435321930
- فکس: 05435321932
ترمینال کانتینری بوشهر (Bushehr)
بندر بوشهر در استان بوشهر و در کنار خلیج فارس واقع شده است. این بندر در نزدیکی بندرعباس، بندرانزلی، خرمشهر و بندرماهشهر می‌باشد. بندر بوشهر مجهز به اسکله‌های مدرنی است که می‌تواند نفتکش‌ها، فله‌برها و کشتی‌های کانتینری را جا‌به‌جا کند. همچنین توانایی بارگیری از کشتی‌هایی با گنجایش 150,000 تن را دارا می‌باشد. بندر بوشهر عمدتاً صادرات نفت، گاز، محصولات کشاورزی و کالاهای مصرفی را انجام می‌دهد.
راه ارتباطی با ترمینال کانتینری بوشهر
- شماره تماس: 07712530076
- فکس: 07712530071
اما برای دانستن اینکه چرا بنادرکانتینری برای حملونقل مهم هستند وچه هزینه هایی دارد را در بخش بعد بخوانید.
هزینه‌های ترمینال کانتینری چقدر است و شامل چه مواردی می‌شود؟
حال اگر برای شما سوال است که هزینه‌های موجود در یک ترمینال کانتینری چقدر است و شامل چه مواردی می‌شود، باید بگوییم در ادامه جدولی را برایتان طراحی کردیم تا به صورت کامل با هزینه‌های یک ترمینال کانتینری آشنا شوید، البته اگر نیاز به اطلاعات بیشتری دارید میتوانید سوال خود را با کارشناسان ما درر گروه تجاری ققنوس به اشتراک بگذارید.
| هزینه | توضیحات | پرداخت‌کننده | هزینه تقریبی (تومان) |
|---|---|---|---|
| عوارض کالا | هزینه بارگیری یا تخلیه کالا بر اساس وزن، حجم یا تعداد. | صاحب محموله | 2,730 تا 4,810 تومان به ازای هر تن در روز |
| هزینه‌های بارگیری و تخلیه | هزینه بارگیری، تخلیه، ذخیره‌سازی و جابهجایی کانتینرها. | توافق اینکوترم | 253,000 تا 352,000 تومان به ازای هر کانتینر |
| هزینه ذخیره‌سازی کانتینرها | هزینه اضافی پس از دوره رایگان (۳-۷ روز). | پرداخت به بندر | 2,730 تا 4,810 تومان به ازای هر تن در روز |
| هزینه ورود زودهنگام بار | جریمه برای رسیدن زودتر از موعد. | توافق اینکوترم | متغیر |
| هزینه دیرکرد بار | جریمه برای تاخیر در رسیدن بار. | توافق اینکوترم | متغیر |
| هزینه بلند کردن و پایین گذاشتن | هزینه ورود یا خروج هر کانتینر. | توافق اینکوترم | 171,000 تا 200,000 تومان به ازای هر کانتینر |
| هزینه لغو ورود | جریمه لغو ورود کانتینر. | توافق اینکوترم | متغیر |
| هزینه ترخیص کانتینر | هزینه اسناد، بازرسی گمرک و هزینه‌های بندری. | واردکننده | متغیر |
| هزینه‌های وصل کردن | هزینه برق‌رسانی به کانتینرهای یخچال‌دار. | توافق اینکوترم | 171,000 تا 200,000 تومان به ازای هر کانتینر |
| هزینه‌های توقف | هزینه تاخیر و ذخیره‌سازی در بندر. | شرکت حملونقل دریایی | 2,730 تا 4,810 تومان به ازای هر تن در روز |
این هزینه ها در تاریخ 14 اسفند 1403 تنظیم شده است، در نتیجه می‌تواند متغیر باشد.
روند عملیات در ترمینال‌های کانتینری به چه صورت است؟
برای جابهجایی کانتینرها در ترمینال کانتینری روند کار به این صورت است که، به محض ورود کشتی به بندر، با استفاده از جرثقیل‌های سرنشین دار کانتینرها را از کشتی تخلیه می‌کنند. سپس با همان جرثقیل‌ها کانتینرها به انبارها منتقل می‌کنند، تا برای زمان کوتاهی ذخیره شوند. بعد از مدتی، کانتینرها توسط جرثقیل‌ها از انبار خارج شده و براساس برنامه مقصد آن‌ها را بارگیری می‌کنند.
باتوجه به اینکه مقصد کانتینرهای وارداتی کجا خواهد بود، آن‌ها را در کشتیها ، قطارها یا کامیون‌ها بارگیری می‌کنند. اما باید توجه داشت که برای بارگیری کانتینرهای صادراتی به کشتی، این فرآیندها به ترتیب معکوس انجام می‌شوند.
چرا وجود بنادر کانتینری برای حملونقل ضروری هستند؟
حملونقل از طریق دریا بخش حیاتی از زنجیره تأمین بسیاری از مشاغل می‌باشد. طوری که تخمین‌ها نشان می‌دهند حدود 80 تا 90 درصد کالاها از طریق حملونقل دریایی بین کشورها تبادل می‌شوند. از دیگر دلایل ضرورت وجود بنادر کانتینری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- کشورهایی که دارای بنادر کانتینری هستند از این مزیت برای صادارات محصولات خود به کشورهایی که هیچ مرز آبی ندارند استفاده می‌کنند.
- بسیاری از کشورهای اروپایی از مرز آبی بی‌نصیب هستند و نمی‌توانند که از مزیت حملونقل دریایی که هزینه‌های کمتری دارد، استفاده کنند. در همین راستا سازمان بنادر اروپا به نمایندگی از تمامیه بنادر در اتحادیه اروپا، پیشنهلد ایجاد یک راه ارتباطی برای متصل کردن تمامی بنادر را مطرح کرد.
- کشورهای دارای بنادر کانتینری به کمک کشورهایی همسایه خود که مرز آبی ندارند، آمده‌اند. به این صورت که محصولات مورد نیاز این کشورها را از طریق حملونقل زمینی به آن‌ها ارسال می‌کنند. و از این طریق است که اروپاییان اقتصاد کشور خود را بهبود می‌بخشند.
خلاصه‌ای از آنچه در این مقاله خواندید…
همان‌طور که توضیح داده شد، علارغم تمام چالش‌هایی که پیش روی ترمینال کانتینری است، آن‌ها به‌طور اجتناب ناپذیری نقش مهمی در تجارت‌های بین المللی و اقتصاد کشورها به خصوص کشورهایی که راه دریایی ندارند، ایفا می‌کنند. همچنین بنادر کانتینری اهمیت به سزایی در فرآیند صادرات و واردات کالاهای مختلف دارند.
گروه تجاری ققنوس با یک دهه تجربه در زمینه حملونقل بین‌المللی، همراه با بهترین کارشناسان با هدف آسان‌تر کردن فرآیندهای حملونقل کالا و کاهش هزینه‌ها، آماده ارائه خدمات تخصصی و کارآمد به شما عزیزان است. اگر که به حوزه حملونقل با کانتینرها علاقمند هستید، گروه تجاری ققنوس همگام شما خواهد بود.
سوالات متداول درباره ترمینال کانتینری (Container Terminal)
هدف از ترمینال کانتینری چیست؟
ترمینال‌های کانتینری به عنوان یک فضای واسطه‌ای عمل می‌کنند، که وسیله‌ای که کانتینرها توسط آن باید حمل شوند باتوجه به مقصد آن‌ها از بین کشتیها، کامیون‌ها یا قطارها انتخاب می‌شود.
مهمترین بنادر کانتینری ایران کدام‌اند؟
از بزرگ‌ترین و مهمترین بنادر کانتینری ایران می‌توان به بندرعباس، خرمشهر، چابهار و بوشهر اشاره کرد.
کشورهایی که مرز آبی ندارند چگونه واردات و صادرات انجام می‌دهند؟
این کشورها محصولات مورد نیاز خود را از طریق راه‌های زمینی از کشورهای همسایه که مرز آبی دریافت می‌کنند. و از طریق همان راه محصولات خود را برای صادرات ارسال می‌کنند. کالاها در کشور همسایه بارگیری شده و با کشتی ها به کشورهای مقصد صادر می‌شوند.
هزینه‌های مربوط به ترمینال کانتینری شامل چه مواردی می‌شود؟
این هزینه‌ها شامل بارگیری و تخلیه، ذخیره‌سازی کانتینرها، اتصال برق به کانتینرهای یخچال‌دار، بلند کردن و پایین گذاشتن کانتینرها و ترخیص آن‌ها می‌شود.
من به نوشتن در حوزه‌های تخصصی، به‌ویژه بازرگانی بین‌المللی و خریدهای خارجی، علاقه‌مندم. هدفم این است که پیچیده‌ترین مفاهیم این حوزه را به ساده‌ترین زبان ممکن توضیح دهم، طوری که حتی کسی که تازه‌کار است، بتواند با اطمینان وارد دنیای تجارت شود. همیشه سعی می‌کنم محتوایی ارائه کنم که نه‌تنها آموزشی باشد، بلکه جذاب و کاربردی هم به نظر برسد. تجارت بین‌المللی پر از چالش‌های هیجان‌انگیز و فرصت‌های طلایی است، و من می‌خواهم این مسیر را برای علاقه‌مندان شفاف‌تر، هموارتر و جذاب‌تر کنم.
دیدگاه‌ها