ATA چیست؟ قوانین، شرایط و آنچه باید در سال 1404 بدانید!
تصور کنید یک شرکت ایرانی قصد دارد در نمایشگاهی بین‌المللی در آلمان شرکت کند و تجهیزات خود را برای مدت کوتاهی به آن کشور ببرد. در حالت معمول، ورود این تجهیزات نیاز به پرداخت عوارض گمرکی دارد. اما با استفاده از کارنه ATA می‌توان این کالاها را بدون پرداخت هیچ‌گونه عوارضی وارد کشور مقصد کرد و پس از پایان نمایشگاه، دوباره به کشور بازگرداند.
کارنهATA یا همان گذرنامه کالا، سندی بین‌المللی است که جابه‌جایی موقت کالا بین کشور مبدا و مقصد را بدون پرداخت عوارض گمرکی ممکن می‌سازد.
بیش از 70 کشور از جمله ایران (از سال 1346) عضو این کنوانسیون هستند. در ادامه این مقاله از گروه تجاری ققنوس، به شرایط، کاربردها و نحوه استفاده از این سند خواهیم پرداخت.
کارنه ATA چیست و چه کاربردی دارد؟
کارنه ATA
کارنه ATA سندی بین‌المللی است که از دو عبارت فرانسوی و انگلیسی Admission Temporaire و Temporary Admission به معنای ورود موقت تشکیل شده است و در واقع راه را برای ورود و خروج موقت کالاها، بدون پرداخت عوارض گمرکی یا مالیات بر ارزش افزوده، هموار می‌سازد. این سند به‌ویژه برای بازرگانان و شرکت‌هایی که قصد دارند کالاهایی را برای اهدافی چون نمایشگاه‌ها یا فعالیت‌های تجاری به خارج از کشور بفرستند، ابزاری کاربردی و مطمئن به شمار می‌رود.
برای درک بهتر چگونگی عملکرد کارنه ATA و مزایای آن، در ادامه به نحوه دریافت و استفاده از این سند پرداخته‌ایم.
چگونه کارنه ATA دریافت کنیم و از آن استفاده کنیم؟
اگر تصمیم دارید کارنه ATA را دریافت کنید، می‌توانید از میان دو ارائه‌دهنده معتبر این خدمات، یعنی شرکت‌های Boomerang Carnets و Roanoke، یکی را انتخاب کرده و از طریق آنها اقدام نمایید. علاوه برآن، به‌عنوان صادرکننده، این امکان را دارید که با کمک واسطه‌هایی چون کارگزاران گمرکی یا شرکت‌های حمل‌ونقل مانند گروه تجاری ققنوس نیز برای تهیه این سند بین‌المللی وارد عمل شوید.
با این حال، روند کلی درخواست کارنه ATA معمولاً از مراحل مشخصی پیروی می‌کند که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.
- تکمیل فرم درخواست: در گام نخست، متقاضی باید فرم مخصوص کارنه ATA را با اطلاعات لازم مانند مشخصات، هدف سفر و مدت‌زمان مورد نیاز برای انقال کالا را به‌دقت تکمیل کند.
- اعلام کشورهای مقصد و مسیر سفر: فهرست کشورهایی که کالا وارد آنها می‌شود یا از آنها عبور می‌کند باید مشخص شود تا امکان بررسی شرایط گمرکی فراهم گردد.
- ثبت مشخصات کالا: نوع کالا، ارزش مالی، وزن و کد بین‌المللی HS آن باید به‌درستی درج شود تا بتوان محاسبات گمرکی را انجام داد.
- پرداخت هزینه‌های صدور: پس از ثبت اطلاعات، هزینه‌های مربوط به صدور کارنه بسته به نوع کالا و مسیر سفر پرداخت می‌شود.
- پرداخت حق بیمه: بر اساس ارزش کالا و میزان حقوق و عوارض گمرکی احتمالی، مبلغی به‌عنوان حق بیمه دریافت می‌گردد که تضمینی برای بازگشت کالا و رعایت مقررات است.
برای استفاده صحیح از کارنه ATA، ابتدا باید مراحل دریافت آن را به دقت دنبال کنید و سپس با رعایت قوانین مربوطه، از مزایای این سند استفاده کنید. در بخش بعد به بررسی این قوانین پرداخته‌ایم.
قوانین مهم استفاده از کارنه ATA
قوانین مهم استفاده از کارنه ATA
برای اینکه بتوانید بهترین استفاده را از کارنه ATA داشته باشید، لازم است مواردی را که در زیر برای شما لیست کردیم را رعایت کنید:
- کارنه آتا تنها برای کالاهایی صادر می‌شود که به طور موقت وارد کشور می‌گردند و هیچ‌گونه قصد فروش یا مصرف در آنجا ندارند.
- در صورتی که کالاها به موقع بازنگردند، مشمول پرداخت عوارض گمرکی و مالیات‌های مربوطه خواهید شد.
- در هر مرحله از ورود و خروج کالا، ضروری است که گزارش‌های لازم به گمرک ارائه شود تا از بروز مشکلات قانونی جلوگیری گردد.
حال با دانستن قوانین مهمی که رعایت آنها الزامی می‌باشد، چگونگی تمدید و مدت اعتبار هر یک از این سندهای بین‌المللی را بررسی خواهیم کرد.
مدت اعتبار کارنه ATA چقدر است و چگونه تمدید می‌شود؟
کارنه ATA از زمان صدور، تا مدت یک سال اعتبار دارد و در این مدت، کالاهای درج‌شده در آن می‌توانند بارها میان کشورها جابه‌جا شوند. دارنده این سند در صورت نیاز، می‌تواند برای تمدید آن اقدام کند که سندی جدید به‌نام “کارنه جایگزین” صادر خواهد شد. البته لازم به‌ذکر است که همه کشورها این تمدید را نمی‌پذیرند، و صدور کارنه جایگزین تنها در صورت تأیید گمرک کشور مقصد و پیش از پایان اعتبار نسخه اصلی ممکن خواهد بود.
در ادامه، به بررسی کشورهای پشتیبانی کننده از کارنه ATA خواهیم پرداخت.
کدام کشورها از کارنه ATA پشتیبانی می‌کنند؟
کارنه ATA در بسیاری از کشورهای مختلف و مناطق گوناگون سراسر جهان به رسمیت شناخته شده است. در ادامه، فهرستی از مهم‌ترین کشورهایی که از این کارنه پشتیبانی می‌کنند، برای شما فراهم کردیم.
| کشورهای تحت پوشش ATA | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| آلبانی (Albania) | الجزایر (Algeria) | آندورا (Andorra) | جنوبگان (Antarctica) | آروبا (Aruba) | استرالیا (Australia) | اتریش (Austria) |
| آزور (Azores) | بحرین (Bahrain) | جزایر بالئاری (Balearic Islands) | بلاروس (Belarus) | بلژیک (Belgium) | بوسنی و هرزگوین (Bosnia & Herzegovina) | بوتسوانا (Botswana) |
| برزیل (Brazil) | بلغارستان (Bulgaria) | کانادا (Canada) | جزایر قناری (Canary Islands) | سئوتا (Ceuta) | شیلی (Chile) | چین (China) |
| کورسیکا (Corsica) | ساحل عاج (Côte d'Ivoire) | کرواسی (Croatia) | کوراسائو (Curacao) | قبرس (Cyprus) | جمهوری چک (Czech Republic) | دانمارک (Denmark) |
| استونی (Estonia) | جزایر فارو (Faroe Islands) | فنلاند (Finland) | فرانسه (France) | گویان فرانسه (French Guiana) | پلی‌نزی فرانسه (French Polynesia) | آلمان (Germany) |
| جبل‌الطارق (Gibraltar) | یونان (Greece) | گوادلوپ (Guadeloupe) | گوآم (Guam) | گرنزی (Guernsey) | هنگ کنگ (Hong Kong) | مجارستان (Hungary) |
| ایسلند (Iceland) | هند (India) | اندونزی (Indonesia) | ایران (Iran) | ایرلند (Ireland) | جزیره من (Isle of Man) | اسرائیل (Israel) |
| ایتالیا (Italy) | ژاپن (Japan) | جرزی (Jersey) | قزاقستان (Kazakhstan) | کره جنوبی (South Korea) | لتونی (Latvia) | لبنان (Lebanon) |
| لسوتو (Lesotho) | لیختن‌اشتاین (Liechtenstein) | لیتوانی (Lithuania) | لوکزامبورگ (Luxembourg) | ماکائو (Macao) | مقدونیه شمالی (North Macedonia) | ماداگاسکار (Madagascar) |
| مادیرا (Madeira) | مالزی (Malaysia) | مالت (Malta) | مارتینیک (Martinique) | موریس (Mauritius) | مایوت (Mayotte) | ملیلا (Melilla) |
پس از معرفی کشورهای پشتیبان کارنه ATA، حالا لازم است بدانیم که این کارنه برای چه کالاهایی قابل استفاده است و چه اقلامی از پوشش آن خارج هستند، پس با ما همراه باشید.
کارنه ATA برای چه کالاهایی مجاز است و چه کالاهایی شامل آن نمی‌شوند؟
کارنه ATA همچون گذرنامه‌ای برای ورود موقت کالا به کشورهاست و تنها سه دسته را دربر می‌گیرد: نمونه‌های تجاری، تجهیزات حرفه‌ای و اقلام نمایشگاهی. با این حال، برخی کشورها ممکن است در پذیرش این دسته‌ها تفاوت‌هایی داشته باشند. کالاهای خارج از این سه دسته، موارد مصرف شخصی، یا اقلامی که با هدف فروش ارسال می‌شوند، مشمول کارنه آتا نمی‌شوند و باید از مسیر عادی گمرکی وارد شوند.
در ادامه، جدولی از اقلام مجاز و غیرمجاز تحت پوشش کارنه ATA را جهت آگاهی شما عزیزان فراهم کرده‌ایم:
| کالاهای مجاز | کالاهای غیر مجاز |
|---|---|
| اقلام رایج مانند رایانه، تجهیزات صوتی و تصویری، ابزارآلات، لوازم الکتریکی، ماشین‌آلات صنعتی، خودروها، جواهرات و سنگ‌های قیمتی، تجهیزات و وسایل ورزشی و پوشاک. | اقلام مصرفی مانند کالاهای یک‌بار مصرف، محصولات کشاورزی، مواد غذایی فاسد شدنی و محصولات دارویی و بهداشتی. |
| اقلام خاص مانند آثار هنری مشهور، حیوانات سیرک، ماهواره‌ها و تجهیزات ارکستر. | اقلامی با هدف فروش مانند مواد منفجره و قابل اشتعال، محصولات تبلیغاتی، کالاهای تحریمی، حیوانات زنده (به جزء موارد خاص) و کالاهایی با کاربرد نظامی یا امنیتی. |
چنانچه پس از اطمینان از مشمول بودن کالای خود تحت پوشش کارنه ATA، قصد واردات موقت آن را دارید، آگاهی از پیامدهای قانونی در صورت عدم صدور مجدد کالا برایتان ضروری خواهد بود، ما در بخش بعد به تفصیل آن پرداخته‌ایم.
اگر کالای وارد شده با کارنه ATA صادر نشود، چه عواقبی دارد؟
در صورتی که دارنده‌ی کارنه ATA کالای ثبت شده را بفروشد، اهدا کند یا به هر شکل از آن صرف‌نظر نماید، انجمن ضامن ملی موظف به پرداخت 110٪ از عوارض گمرکی کشور مقصد خواهد بود و سپس این مبلغ را از شخص متخلف مطالبه می‌کند. همچنین، در صورت اثبات تقلب توسط گمرک، جریمه‌های سنگین‌تری نیز اعمال می‌شود.
برای استفاده صحیح از کارنه ATA و جلوگیری از عواقب قانونی، آگاهی از اطلاعات درج شده در آن ضروری است، زیرا این جزئیات نقش مهمی در نظارت بر ورود و خروج کالا دارند. بخش بعد را از دست ندهید.
چه اطلاعاتی در کارنه ATA درج می‌شود؟
سند کارنه ATA شامل اطلاعات و برگه‌های مختلفی است که در ادامه لیستی جامع از آنها ارائه شده است:
- صفحه‌ی جلد سبز: این صفحه شامل اطلاعات کلیدی مانند نام دارنده‌ی کارنه، انجمن ضامن ملی، تاریخ صدور، شماره‌ی کارنه، کشورهای مجاز برای استفاده و فهرست کامل کالاهای تحت پوشش می‌شود.
برگه‌های رنگی در بسته‌ی کارنه
- برگه‌های زرد: برای صادرات از کشور صادرکننده و واردات مجدد به آن استفاده می‌شوند.
- برگه‌های سفید: هنگام ورود موقت به کشورهای خارجی و صدور مجدد از آنها به کار می‌روند.
- برگه‌های آبی: برای عبور از یک کشور (ترانزیت) مورد استفاده قرار می‌گیرند.
ساختار هر برگه
هر برگه شامل دو بخش است:
- کادر ثابت (Counterfoil): در کارنه باقی می‌ماند و مأموران گمرک اقدامات مربوط به ورود و خروج کالا را در آن ثبت می‌کنند.
- برگه‌ی جداشونده (Voucher): شامل فهرست کالاهای تحت پوشش بوده و به‌عنوان سند موردنیاز گمرک ارائه می‌شود.
اطلاعات درج شده در کارنه ATA نقش مهمی در روند ورود و خروج کالا دارد و آشنایی با آنها به درک بهتر مزایای استفاده این سند در تجارت بین‌المللی کمک می‌کند. ما در بخش بعدی مزایای استفاده از سند کارنه ا.ت.ا را بررسی کرده‌ایم.
مزایای استفاده از کارنه ATA در تجارت بین‌المللی
کارنه ATA ابزاری کارآمد برای تسهیل صادرات موقت است که با حذف عوارض، مالیات بر ارزش افزوده و کاهش تشریفات گمرکی، امکان ورود و خروج مکرر کالا تا را فراهم می‌سازد. این دفترچه نیاز به ثبت کالا نزد گمرک در زمان خروج، ارائه فرم اطلاعات الکترونیکی صادرات و واردات موقت تحت تعهد را از میان برمی‌دارد. با این حال، استفاده از آن جایگزین دریافت مجوزهای قانونی لازم برای صادرات نخواهد بود.
آنچه در این مقاله خواندید…
کارنه ATA ابزاری کارآمد برای صادرات و واردات موقت کالا است که با حذف عوارض گمرکی، مالیات و تشریفات پیچیده، مسیر تجارت کوتاه‌مدت را هموار می‌سازد. این سند به دارندگانش اجازه می‌دهد تا کالاهای خود را تا یک سال، چندین بار و بدون پرداخت هزینه‌های معمول وارد یا خارج کنند. کارنه ATA به‌ویژه در جابه‌جایی تجهیزات حرفه‌ای، حضور در نمایشگاه‌ها یا ارسال نمونه کالاها، کاربرد دارد. البته، اخذ مجوزهای قانونی همچنان الزامی‌ست.
گروه تجاری ققنوس با تجربه‌ای گسترده در امور گمرکی و تجارت بین‌الملل، در تمام مراحل دریافت و استفاده از کارنه ATA همراه شما خواهد بود. از مشاوره اولیه تا صدور و پیگیری‌های لازم، تیم گروه تجاری ققنوس کنار شماست تا تجربه‌ای مطمئن، سریع و بی‌دردسر از تجارت موقت داشته باشید. برای شروع همکاری، تنها کافی‌ست با کارشناسان ما تماس بگیرید.
سوالات پرتکرار در کارنه ata
کارنه ATA در چه مدت صادر می‌شود؟
در صورتی که مدارک مورد نیاز کامل باشد و هزینه‌های مربوطه پرداخت شده باشد، روند صدور کارنه ATA معمولاً 24 ساعت طول خواهد کشید.
کدام کشورها از کارنه ATA پشتیبانی می‌کنند؟
کشورهای زیادی نظیر اغلب کشورهای اروپایی، ایالات متحده آمریکا، کانادا، چین، ژاپن و ایران، عضو کنوانسیون ATA هستند و از این سند بین‌المللی پشتیبانی می‌کنند.
آیا داشتن کارنه ATA به معنای بی‌نیازی از مجوز صادرات یا واردات است؟
خیر. کارنه آتا تنها جایگزینی برای ضمانت‌نامه‌های مالی و بخشی از تشریفات گمرکی می‌باشد. در صورتی که کالا نیازمند دریافت مجوز خاصی باشد، همچنان باید آن مجوز طبق قوانین هر کشور تهیه گردد.
چگونه می‌توان کارنه ATA دریافت کرد؟
در کشورهای عضو، این سند از طریق اتاق بازرگانی صادر می‌شود. در ایران نیز متقاضیان می‌توانند با مراجعه به اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی، نسبت به دریافت آن اقدام نمایند.
من به نوشتن در حوزه‌های تخصصی، به‌ویژه بازرگانی بین‌المللی و خریدهای خارجی، علاقه‌مندم. هدفم این است که پیچیده‌ترین مفاهیم این حوزه را به ساده‌ترین زبان ممکن توضیح دهم، طوری که حتی کسی که تازه‌کار است، بتواند با اطمینان وارد دنیای تجارت شود. همیشه سعی می‌کنم محتوایی ارائه کنم که نه‌تنها آموزشی باشد، بلکه جذاب و کاربردی هم به نظر برسد. تجارت بین‌المللی پر از چالش‌های هیجان‌انگیز و فرصت‌های طلایی است، و من می‌خواهم این مسیر را برای علاقه‌مندان شفاف‌تر، هموارتر و جذاب‌تر کنم.
دیدگاه‌ها