به طور کلی هنگام صحبت از فرایند صادرات کالا، می‌توان دو نوع از صادرات کالا را مورد توجه قرار داد. طبق آیین‌نامه اجرایی قانون امور گمرکی صادرات جمهوری اسلامی، صادرات کالا به دو دسته: صادرات قطعی و صادرات موقت کالا تقسیم می‌شود. صادرات قطعی به صادراتی می‌گویند که کالاها با هدف مصرف و یا فروش در کشوری دیگر، از داخل یک کشور به خارج ارسال میگردند. اما در صادرات موقت؛ کالاها به شکل موقت و جهت استفاده موقت از کشوری خارج و سپس دوباره به داخل آن کشور بازگردانده می‌شوند. ما در این مقاله از گروه تجاری ققنوس به شرایط صادرات کالا از ایران به شکل قطعی می‌پردازیم و در کل سعی در توضیح مراحل صادرات کالا برای شما عزیزان خواهیم بود.
مراحل انجام صادرات کالا
بهتر است شما با مراحل صادرات کالا به قرار زیر و مدارک و اسناد لازم برای انجام این کار آشنا شوید.
- اخذ کارت بازرگانی: جهت انجام هرگونه فعالیت تجاری در سطح بین‌المللی داشتن کارت بازرگانی در حوزه فعالیت مورد نظر ضروری است. بنابراین بر اساس شرایط صادرات کالا از ایران قبل از اقدام به صادرات باید از طریق سازمان‌های مربوطه، کارت بازرگانی دریافت کنید.
- بازاریابی صادراتی: مهمترین مسئله در صادرات، فروش کالای صادراتی در کشورهای خارجی است. برای دستیابی به این هدف باید روش‌های مختلف بازاریابی را شناسایی و یک روش تبلیغاتی موثر جهت معرفی کالای خود انتخاب کنید.
- پروفورما یا پیش فاکتور: بعد از مشخص نمودن کشور دریافت کننده و یافتن مشتری در آن کشور، صادرکننده کالا باید یک پیش فاکتور با اطلاعات قیمت، تعداد کالاها و … به خریدار ارائه دهد.
- قرارداد صادراتی: بعد از ارائه پروفورما در فرایند صادرات، باید قراردادی دو طرفه طبق قوانین صادراتی بین‌المللی میان صادرکننده و دریافت کننده کالاها امضا گردد.
- امور گمرکی: در این مرحله از مراحل صادرات کالا، تمامی تشریفات گمرکی باید توسط صادرکننده انجام گردد. اموری چون: تعیین ارزش گمرکی کالاها، بستن قراداد حمل، بیمه کالاها، گواهی بازرسی کالاها، صدور فاکتور و گواهی مبدا و انتقال کالاها از گمرک به کشور مقصد.
- انتقال وجه: مهمترین مرحله در انجام صادرات کالا انتقال وجه است. این کار را می‌توان طبق شرایط صادرات کالا از ایران با کمک سیستم‌های بانکی و اعتبارات اسنادی یا صرافی‌های مجاز انجام داد.
با رعایت مراحل فوق و آگاهی کامل از قوانین صادراتی کشورها، میتوانید در تجارت بین‌المللی فعالیت کنید و با صادرات کالا به کشورهای مختلف، سودهای کلانی کسب نمایید. ولی همیشه فقط شناخت مراحل کافی نیست، و داشتن تجربه انجام چنین فعالیت مهم اقتصادی بصورت عملی هم لازم است. کارشناسان ما در گروه تجاری ققنوس با تجربه عالی در زمینه صادرات کالا آماده راهنمایی شما میباشند.
اهمیت صادرات کالا به کشورهای خارجی
صادرات کالا موجب افزایش کیفیت محصولات شرکتهای تولیدی داخلی متناسب با استانداردهای جهانی می‌شود. در ایران بسیاری از تولیدکنندگان یا دست به صادرات نمی‌زنند یا میزان صادراتشان با توان و ظرفیت تولیدی‌شان هماهنگ نمی‌باشد. ناآگاهی، خودکم‌بینی، کوتاه‌بینی، ترس یا احتیاط‌های بی‌مورد دیگر از دلایل اصلی بی‌میلی کسب‌وکارهای ایرانی برای صادرات محصولاتشان است. به گفته کارشناسان طبق شرایط صادرات کالا از ایران فرایند صادرات بیش از خود صادرکننده، برای کشور مزایایی دارد. افزایش صادرات موجب ایجاد فرصتهای جدید شغلی، رونق رشد اقتصادی، ایجاد درآمد مالیاتی و بهبود تراز پرداخت می‌گردد. افزایش نقدینگی نیز مهمترین فایده صادرات برای شخص صادرکننده است. کمک به افزایش درآمد ناشی از فروش، ایجاد تنوع در بازارهای فروش شرکت تولیدی، کاهش آسیب‌های ناشی از کاهش تقاضا در بازار داخلی، افزایش چرخه عمر محصولات، بکارگیری ظرفیتهای خالی تولید، کاهش هزینههای تولید و در نهایت کاهش قیمتها از دیگر مزایای صادرات هستند.
در مراحل صادرات کالا، دایره ارتباطات کشور گسترده‌تر و بازار رقابتی ایجاد و درک پایدارتر و بهتری از بازارهای جهانی و فرهنگ‌های آنها به وجود می‌آید. وقتی شرکتی از محدوده جغرافیای خود فراتر برود، دستاوردهای بیشتری برای خود کسب می‌کند. شرایط صادرات کالا از ایران برای یک شرکت تولیدی صادرکننده، موجب کسب منابع بیشتر و متنوع‌تری از خدمات و تولیدات حتی شاید ارزانتر و آسان‌تر از بازارهای داخلی است. اگرچه امروزه همه شرکت‌ها و مشتریان در بازر داخلی موقعیتی پایدار دارند، ولی باز هم در حال جهانی شدن میباشند. اگر شرکت تولیدی فقط در بازار داخلی بماند، مشتریانش به سراغ رقیبان او خواهند رفت. تربیت کارمندانی باتجربه و افزایش مهارت کارکنان واحد تولیدی جهت تولید کالای استاندارد، افزایش سهم بازار و جلوگیری از کاهش فروش محصول، استفاده از ارز ناشی از صادرات جهت واردات کالاهای مورد نیاز شرکت، اخذ جوایز صادراتی از دولت دیگر مزیت فرایند صادرات است.
انواع کالا برای صادرات کدامند؟
بطور کلی هر کالایی در فرایند صادرات در یکی از سه دسته کلی زیر جای می‌گیرد. بر حسب مورد، نحوه صادرات هر یک از این کالاها ممکن است کمی متفاوت باشد:
- کالاهای مجاز: کالاهایی که با دریافت مجوزهای مربوطه و طبق شرایط صادرات کالا از ایران و رعایت قوانین و ضوابط خاص خود، جهت صادرات نیازی به مجوز ندارند. نکته مهم در مورد این کالاها این است که شما با رعایت نکات مربوطه بدون مجوز قادر به صادرات آنها هستید.
- کالاهای مشروط: انجام مراحل صادرات کالا در مورد این دسته از محصولات، فقط با کسب مجوز صادرات ممکن خواهد بود. برای این کار باید وزارت خانه ذیربط با صادرات شما موافقت کند و بعد از ارجاع به گمرک اقدام به انجام مراحل کسب مجوز نمایید.
- کالاهای ممنوع: بطور کلی کالاهایی که فرایند صادرات آنها مطابق با شرع اسلام و شرایط صادرات کالا از ایران ممنوع باشد، در این دسته جای می‌گیرند. دولت می‌تواند طبق قوانین، صادرات برخی کالاها را در کشور ممنوع اعلام نماید.
روش‌های مختلف صادرات
شما جهت صادرات کالا از داخل کشور به خارج میتوانید دو روش معمول را دنبال کنید. هر شرکتی می‌تواند در مورد کالای تولیدی خود تصمیم بگیرد که آن را مستقیم یا غیرمستقیم به خارج از کشور صادر نماید.
فروش مستقیم کالا در صادرات
در این روش، مبدا صادرکننده نمایندگان فروش، پخش‌کنندگان و خرده فروشان خارج از کشور میباشند. هدایت فرایند صادرات کالا و خدمات به یک خریدار مستقل، که خارج از کشور مبدا صادرکننده است، فروخته می‌شود. فروش مستقیم پخش‌کنندگان، عمومی‌ترین انتخاب شرکت‌ها جهت توسعه توانایی فروش بین‌المللی‌شان است. پخش‌کننده در کشوری خارجی همان بازرگانی می‌باشد که از تولیدکننده کالا را می‌خرد و آنها را در مراحل صادرات کالا در کشور خود با سود می‌فروشد. غالبا پخش‌کنندگان دفتر موجودی را حمل و خدمات محصول و معاملات را به جای کاربران نهایی به خرده‌فروشان توزیع می‌نمایند.
بر اساس شرایط صادرات کالا از ایران، صادرکنندگان کالا را مستقیم به خرده‌فروشان خارجی نیز می‌توانند بفروشند. کالاها معمولا محدود به مصرف‌کننده‌اند و مستقیم می‌شود به کاربران نهایی فروخت. یک روش خوب جهت فروش مستقیم کالا در صادرات، چاپ کاتالوگ یا حضور کسب‌وکارها در نمایشگاه‌های حرفه‌ای است. روش مهم دیگر برای شرکتهای کوچک و بزرگ از لحاظ فروش بین‌المللی، تجارت الکترونیک است. فرایند صادرات با تجارت الکترونیک موانع پایتختی و زیرساختاری از بین می‌رود و تعهدات تسهیل می‌گردد. تحویل سریع‌تر، اطلاعات ارزانتر، بازخورد سریع روی تولید محصولات جدید، بهبود خدمات مشتری در مراحل صادرات کالا، دسترسی جهانی و پشتیبانی اطلاعات الکترونیک از مزایای این روش است.
فروش غیرمستقیم کالا در صادرات
در صادرات غیرمستقیم، شرکت‌ها کالای خود را با واسطه یک میانجی مستقل داخلی به فروش می‌رسانند. بدین ترتیب که میانجی‌ها محصولات شرکت را به مشتریانی در بازارهای خارجی صادر می‌نمایند. طی فروش غیر مستقیم در صادرات، محصول و خدمات به واسطه‌ای در داخل کشور تحویل و مبلغ آن با پول رایج کشور خود دریافت می‌گردد.
گواهی‌های لازم برای صادرات کالا
- گواهی بهداشت نباتی از مهمترین مدارک لازم در فرایند صادرات کالا می‌باشد. مطابق با ماده ۱۸ آیین‌نامه اجرایی قانون حفظ نباتات کشور، کلیه فرآورده‌های نباتی که طی مراحل صادرات کالا از کشور ایران به کشورهای خارجی صادر می‌گردد، توسط کارشناسان قرنطینه معاینه و بعد از تایید سلامت کالا، این گواهی بهداشت نباتی را اخذ می‌نمایند.
- طبق شرایط صادرات کالا از ایران، گواهی بهداشت دامی، دیگر مدرک لازم برای صادرات کالاست که بر اساس ماده ۷ قانون دامپزشکی کشور، واردات و صادرات هر نوع دام زنده، تخم مرغ دارای نطفه، اسپرم دام، فراورده‌های خام دامی، دارو، واکسن، سرم و مواد بیولوژیکی، سم‌های دامپزشکی و دارویی که در ساختن این مواد به کار می‌روند، باید با تایید وزارت جهاد سازندگی صورت گیرند.
- گواهی استاندارد از مدارک دیگریست که در فرایند صادرات کالا مورد نیاز است. جهت صادرات کالاهایی که دارای مقررات استاندارد اجباری هستند، اخذ گواهی استاندارد از موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی الزامی است.
- گواهی انرژی اتمی نیز در مراحل صادرات کالا یکی دیگر از مدارک لازم می‌باشد. اگر کالاهای صادراتی شامل مواد غذایی یا قراضه‌های فلزات باشند، دریافت و ارائه گواهی مربوطه به سازمان انرژی اتمی در کشور ضروری است.
- یکی دیگر از مدارک لازم برای صادرات کالا، پکینگ لیست است. چنانچه کالای صادراتی بیش از یک بسته و بسته‌ها حاوی کالاهای گوناگون و متنوع باشند، طبق شرایط صادرات کالا از ایران، ارائه فهرستی که نشان‌دهنده محتویات بسته باشد الزامیست.
تفاوت واردات موقت و قطعی
هنگام خرید کالا غالبا واردات قطعی مدنظر است؛ واردات قطعی وارداتیست که با انجام مراحل ثبت سفارش، تهیه پروفرما و تنظیم اظهارنامه جهت ترخیص و پرداخت حقوق ورودی تحقق می‌یابد. در واردات قطعی، محصول وارداتی طی فرایند صادرات کالا از کشور مبدا به قلمرو گمرکی کشور مقصد برای مصرف در داخل آن کشور و به طور دائم وارد می‌شود و در آنجا میماند. طی مراحل صادرات کالا، ترخیص کالای واردات قطعی با پرداخت حقوق ورودی، مالیات مربوطه و هزینه انجام خدمات و تشریفات قطعی گمرکی انجام می‌شود. بر اساس مقررات و قانون امور گمرکی، حقوق گمرکی، سود بازرگانی و عوارض تنها از واردات قطعی دریافت می‌گردد.
اما واردات موقت عبارت از ورود کالای معینی برای مدت زمان معین با تعلیق حقوق ورودی است؛ به شرطی که آن کالا مجددا از کشور خارج شود. به طور کلی واردات موقت بر خلاف واردات قطعی، از حقوق ورودی معاف میباشند. تنها موردی که تحت عنوان واردات موقت باید برایش حقوق ورودی پرداخت شود، فیلم‌های سینمایی یا کلا فیلم‌هائی هستند که برای مصرف در داخل وارد میگردند. این کالاها با وجود اینکه در فرایند صادرات موقتند و باید از کشور خارج شوند، مشمول حقوق ورودی می‌شوند. در مراحل صادرات کالا به منظور ورود موقت، تنظیم و تحویل اظهارنامه و انجام تشریفات و امور گمرکی هم الزامی می‌باشد.
تنظیم اظهارنامه و انجام تشریفات قطعی گمرکی جهت ورود موقت کالاهایی که به قصد شرکت در نمایشگاه‌های بین‌المللی وارد کشوری میگردند، ضروریست. طبق قوانین و شرایط صادرات کالا از ایران تعهد نمایندگی‌های سیاسی کشور متبوع شرکت‌کننده در نمایشگاه مستقر در کشور، به عنوان تضمین معتبر قابل پذیرش است. در پروانه‌های صادره برای ورود موقت، مهلت استفاده ذکر می‌شود و دارنده پروانه موظف است کالا را در مهلت تعیین شده برای اعاده به خارج معرفی کند. ولی اگر دلیل موجهی برای تمدید داشت، ممکن است تمدیدش پذیرفته شود.
جمع‌بندی
خب اکنون با فرایند صادرات کالا آشنا شدید، و دانستید که چه کالاهایی برای صادرات مجاز و کدام‌ها ممنوع میباشند. مراحل صادرات کالا به طور کلی طبق اصول و مقررات خود پیش می‌رود و اگر شما از آنها تخطی نکنید، بدون هیچ مشکلی میتوانید به فعالیت تجاری خود بپردازید و سود خوبی بدست آورید. ولی از آنجا که این مراحل دقت نظر و تجربه می‌خواهد تا موفقیت بیشتری کسب کنید، بهتر است انجام آن را به شرکتهای تجاری معتبر در این زمینه بپردازید. شما میتوانید از خدمات گروه تجاری ققنوس در زمینه صادرات کالا استفاده نمایید. کارشناسان مجرب ما با آگاهی کامل از شرایط صادرات کالا از ایران، تمام مراحل صادرات مستقیم و غیرمستقیم از ثبت سفارش، یافتن خریدار، حمل‌ونقل تا ترخیص کالای شما در کشور مقصد را انجام دهند.
