استاندارد صادرات کالا به روسیه / گواهینامه GOST چیست؟

صادرات کالا به روسیه قوانین و استانداردهای خاص خود را دارد. به محصولات صادراتی که بعد از انجام نمونه‌برداری و آزمون‌های تاییدی توسط آزمایشگاه‌های بین المللی و معتبر، تایید شوند، استاندارد صادرات کالا به روسیه اعطا می‌شود که گواهینامه GOST نام دارد. این گواهی تاییدکننده انطباق کالاها با الزامات استانداردهای روسیه (GOST-R) است و شرکت‌های معتبری که تحت نظارت اداره استاندارد دولتی روسیه‌اند (GOSSTANDART)  آن را صادر می‌نمایند. در حقیقت دولت اتحاد جماهیر شوروی این گواهی را تهیه و تدوین کرد که امروزه با بیش از ۲۰،۰۰۰ عنوان بطور گسترده در فعالیت‌های انطباق ۱۲ کشور مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین برای صدور تمام گواهینامه‌های دولتی و خصوصی در کشورهای مستقل مشترک المنافع، گواهی‌های استاندارد GOST را پایه قانونی قرار می‌دهند. جهت آشنایی کامل با استاندارد صادرات کالا به روسیه با ما در این مطلب از گروه تجاری ققنوس همراه باشید.

گواهینامه GOST چیست و به چه منظور تدوین شده است؟

GOST به گروهی از استانداردهای فنی گفته می‌شود که شورای استانداردسازی، مترولوژی و صدور گواهینامه اتحاد جماهیر شوروی آن را تدوین می‌کند. اصطلاح Gost اهمیت و شناخت خاصی در حوزه استانداردها داراست و جهت جلوگیری از ورود محصولات نامرغوب به کشور روسیه صادر می‌شود. در سال ۲۰۰۰ میلادی، قطعنامه کمیته دولتی گمرک روسیه در مورد استاندارد صادرات کالا به روسیه تدوین شد که در آن تولیدکنندگان خارجی باید برای ورود به بازارهای روسیه، استانداردهای کیفیت ملی کشور روسیه را رعایت نمایند. از سویی این گواهینامه تضمینی برای محصولات تولیدی واحدهای صنعتی است و صنایع از نظر حضور در بازارهای جهانی، صادرات کالا، افزایش فروش و افزایش رضایت مصرف‌کنندگان به آن توجه می‌کنند. فدراسیون روسیه (مؤسسه استاندارد)، صلاحیت مؤسساتی را در زمینه فعالیت تست و آزمایش، بازرسی فنی و سپس صدور گواهینامه‌های بین‌المللی برای محصولات، تأیید کرده است.

این موسسات مجازند بعد از بررسی‌های لازم و اطمینان از انطباق مشخصات محصول با الزامات استاندارد، GOST-R را صادر کنند. هر محصولی که این گواهینامه را اخذ کند، می‌تواند به بازار کشورهای مذکور وارد شود و محصولاتش را عرضه کند. حوزه‌های تحت پوشش گواهینامه GOST از: انرژی نفت و گاز گرفته تا حفاظت از محیط زیست، حوزه ساخت و ساز، حمل و نقل، معدن، مخابرات، پردازش مواد غذایی و.. می‌باشد. برای صادرات کالا به کشورهای مشترک‌المنافعی چون روسیه، بلاروس، اوکراین، مولداوی، قزاقستان، آذربایجان، ارمنستان، قرقیزستان، ازبکستان، تاجیکستان، گرجستان و ترکمنستان هم باید استانداردهای GOST را رعایت کرد. بدلیل اینکه روسیه بزرگترین و موثرترین عضو کشورهای مستقل مشترک‌المنافع است، به اشتباه تصور می‌شود که استاندارد GOST تنها به روسیه تعلق دارد. در حالیکه، مسئول توسعه و نگهداری استانداردهای GOST سازمان EASC است. استاندارد صادرات کالا به روسیه GOST-R توسط سازمان جهانی ISO به عنوان استانداردهای منطقه‌ای به رسمیت شناخته می‌شود.

تاریخچه گواهینامه استاندارد GOST

تاریخچه این استانداردهای ملی در اتحاد جماهیر شوروی به سال ۱۹۲۵ می‌رسد که یک سازمان دولتی، که بعدها آن را «گوستاندارت» نامیدند، با هدف نوشتن، بروزرسانی و انتشار استانداردها تأسیس گردید. بعد از جنگ جهانی دوم، برنامه استانداردسازی ملی تحولی بزرگ را تجربه کرد. اولین استاندارد گواهینامه GOST تحت عنوان استاندارد GOST 1  در سال ۱۹۶۸ تدوین گردید. ابتدا دولت اتحاد جماهیر شوروی استانداردهای GOST را به عنوان بخشی از استراتژی استانداردسازی ملی توسعه داد. کلمه GOST خلاصه عبارت «استاندارد اتحاد دولتی» می‌باشد و استانداردهای اتحادیه در سال ۱۹۱۸ بعد از معرفی سیستم‌های بین المللی وزن واندازه ایجاد و ارتقاء یافت.

اولین گروه استاندارد صادرات کالا به روسیه جهت استانداردسازی در سال ۱۹۲۵ از سوی شورای کار و دفاع ایجاد شد و آن را به عنوان کمیته استانداردسازی نامگذاری کردند. توسعه و معرفی استانداردهای OST اولین و اصلی‌ترین هدف آنها بود. بود. اولین گروه استانداردهای OST برای فلزات آهنی، انواع گندم و تعدادی کالای مصرفی مورد نیاز مردم بود. تا سال ۱۹۴۰ تصویب استانداردها به عهده  Narcomats بود ولی در آن سال با تاسیس کمیته استانداردسازی اتحادیه، استاندارد سازی به ایجاد استانداردهای OST هدایت گردید. سیستم دولتی استانداردسازی (SSS) در سال ۱۹۶۸ به عنوان اولین موسسه در دنیا آغاز به کار کرد که استانداردهای زیر را ایجاد و توسعه داد:

• گواهینامه GOST استاندارد دولتی اتحاد جماهیر شوروی
• گواهینامهRST  استاندارد جمهوری خواه
• گواهینامهIST  استاندارد صنعتی
• گواهینامه STE –  استاندارد سازمانی

مشخصات فنی گواهینامه GOST

به دنبال سطح توسعه فنی و نیاز به توسعه و معرفی سیستم‌های محاسبه اطلاعات و استاندارد صادرات کالا به روسیه، نیاز به ایجاد مجموعه‌ای از استانداردها و سیستم‌های استاندارد فنی عمومی اهمیت پیدا کرد. این مجموعه استانداردهای بین صنعتی نام‌گذاری شدند که در سیستم استاندارد دولتی، شاخص‌های خودشان را دارا می‌باشند. امروزه سیستم‌های استاندارد دارای اعتبار (استانداردهای GOST) به قرار زیرند:

• USCD –     سیستم یکسان مستند ساز
• USTD –  سیستم یکسان اسناد فنی
• SIBD –  سیستم اطلاعات مستند سازی کتابشناسی
• SSM –  سیستم دولتی جهت ارائه یکنواختی اندازه‌گیری
• SSLS –  سیستم استاندارد ایمنی کار
• USPD –  سیستم یکپارچه مستندسازی برنامه
• SSERTE –  سیستم استاندارد شرایط ارگونومی

سیستم‌های USCD و USTD به هم مرتبط‌اند و در بین سایر سیستم‌های بین صنعتی از جایگاه ویژه‌ای برخوردارند. همچنین تشکیل دهنده الزامات اسناد فنی عمومی در تمام صنایع اقتصاد هستند. وظیفه هماهنگ‌سازی استاندارد صادرات کالا به روسیه و گواهینامه GOST در سال ۱۹۹۰ از سوی شورای وزیران شوروی مشخص شد. آنها مسیری را مطرح نمودند که طی آن پیروی از استانداردهای GOST اجباری و یا فقط قابل توصیه است.

الزامات اجباری در مورد استاندارد GOST، کالاهایی را شامل است که با ایمنی، انطباق محصولات، سازگاری زیست محیطی و تغییرپذیری محیطی مواجهند. اتحاد جماهیر شوروی طبق قانون،  می‌تواند استانداردهای ملی موجود را در کشورهای دیگر اعمال کند و این الزامات بین‌المللی را اجرا نماید. در طی سال‌های گذشته تعداد زیادی از استانداردهای GOST توسعه یافت و مورد تایید واقع شد. امروزه روند بازنگری استانداردهای GOST مطابق با الزامات استاندارد بین المللی می‌باشد. به عنوان پایه سیستم استانداردهای بین‌المللی ISO، یک مجموعه‌ از استانداردهای روسی همچون GOST ISO 9001  یا GOST ISO 14001  ایجاد شد که سیستم استانداردهای بین‌المللی ISO به عنوان پایه آنهاست و این امر جزء بهترین پیشرفت‌های جامعه جهانی به شمار می‌رود.

انواع گواهینامه‌ های Gost

گواهی‌های گوست تاکنون در سطح گسترده‌ای استفاده می‌شوند و انطباق حاصل باید بطور اجباری برای بسیاری از محصولات اثبات شود. این گواهی در عین حال اصلی‌ترین سند عبور کالا از گمرکات روسیه است که با تایید مطابقت کالاهای وارده با الزامات کیفیت و استانداردهای معتبر روسیه اجازه ترخیص، برای ورود به بازار روسیه و فروش را می‌دهد. در این بخش چند نوع از این گواهی‌های گوست را شرح می‌دهیم:

گواهینامه GOST-R Conformity Declaration

این گواهینامه GOST یک نوع گواهی تأیید ایمنی محصول و همچنین به منزله تطابق کالا با استاندارد صادرات کالا به روسیه است. از سویی هم پیش شرط لازم برای ترخیص کالاهای وارداتی به بازار روسیه است.

گواهینامه VNIIS Exemption Letter

صدور این نوع سند برای محصولاتی است که مطابق قوانین استاندارد روسیه مشمول استاندارد و گواهی GOST-R اجباری نیستند و تایید می‌کند محصول صادر شده یا فروخته شده معاف از گواهی گوست است. همچنین در مورد بعضی کالاها که بین طبقه‌بندی محصول روسیه (OKP) و طبقه‌بندی‌های تجاری خارجی (کدهای HS / (HTS احتمال ابهام و اختلاف نظر وجود دارد هم صادر می‌شود و امکان درخواست آن توسط مقامات گمرک روسیه و سایر نهادهای نظارتی موجود است.

گواهینامه Customs Union Certificate of State Registration

این گواهینامه GOST یا به اصطلاح (state registration) با الزامات و استانداردهای بهداشتی کشور روسیه مطابقت دارد. برای اقلامی چون آب معدنی، محصولات غذایی خاص، غذای کودک، افزودنی‌های مواد غذایی، طعم دهنده‌ها، محصولات آرایشی، محصولات شیمیایی و.. جهت تطابق با استاندارد صادرات کالا به روسیه صادر و به وسیله اتحادیه گمرک روسیه مورد تأیید قرار می‌گیرد.

گواهینامه Fire Safety Certificate

گواهی ایمنی آتش با توجه به نوع محصول و الزامات ایمنی، یکی از گواهینامه‌های ضروری برای تولید کنندگان و واردکنندگان می‌باشد. این گواهی ثابت می‌کند که تولید این محصول مطابق با الزامات ایمنی آتش روسیه است. همچنین این سند غالبا همراه با گواهی بهداشتی پایه جهت اخذبه گواهی انطباق GOST-R می‌باشد.

گواهینامه Hygienic Conclusion

طبق این گواهینامه GOST، نتایج تست بهداشتی باید نشان دهد که کالاها با کلیه شرایط بهداشتی و اپیدمیولوژیک جامعه اقتصادی اوراسیا (EurAsEC) مطابقت دارد و عمل آن بر اساس مقررات کشورهای عضو مجمع است. کشورهای بلاروس، قزاقستان، قرقیزستان، روسیه، تاجیکستان و ازبکستان در مجمع اقتصادی اوراسیا عضو هستند. هر کشوری جهت واردات به کشور روسیه باید استاندارد صادرات کالا به روسیه و گواهینامه بهداشت و نتایج آزمون بهداشتی را تصویب نماید.

گواهینامه Permissive Document of Customs Union EurAsEC

طبق اسناد مجاز اتحادیه گمرکی ( EurAsEC ) تضمین می‌شود که محصول صادراتی شما به روسیه کلیه الزامات بهداشتی و اپیدمیولوژیک گمرک اتحادیه جامعه اقتصادی اوراسیا (EurAsEC) را رعایت می‌کند. 

گواهینامه Rostechnadzor (RTN) Permit

گواهینامه RTN یک نوع مجوز سرویس فدرال جهت واردات انواع خاصی از تجهیزات صنعتی به داخل کشور روسیه می‌باشد. این نوع گواهینامه GOST مجوزی است که برای نظارت زیست محیطی، فن‌آوری و هسته‌ای صادر می‌شود و تجهیزات صنعتی را از نظر خطرات بالقوه بررسی می‌کند تا استاندارد صادرات کالا به روسیه را رعایت کند. تنها سازمان (Ros Tech Nadzor) یعنی سرویس فدرال نظارت فنی، محیط زیست و انرژی هسته‌ای روسیه اجازه صدور آن را دارد.

مراحل لازم برای اخذ گواهینامه GOST جهت صادرات به روسیه

دریافت این گواهی استاندارد مراحلی دارد که باید قدم به قدم طی شود:

• گام اول مطالعه کامل محصول و تهیه گزارش شناخت شامل مشخصات فنی و ویژگی‌های محصول

(Specifications) است.

• در گام بعد باید استانداردهای Gost یا سایر استانداردها و الزامات قابل اجرا برای کالاها تعیین شود.
• مدارک ممیزی تکمیل و یا اثبات سیستم مدیریت کیفیت در سازمان انجام شود.
• جمع‌آوری و تهیه دستورالعمل‌ها و طرح‌های کیفی تست و بازرسی نحوه تولید محصول
• انجام تست انطباق محصول با استاندارد صادرات کالا به روسیه و یا ممیزی راجع به تست انطباق
• ارزیابی، شناسایی و انجام بررسی‌های لازم از جنبه‌های ایمنی و بهداشتی
• تأیید و تدوین فایل‌های فنی گواهینامه GOST
• تهیه پیش نویس اعلامیه تطابق با استاندارد GOST
• تشخیص و شناسایی خطرات و ریسک محصول و معین کردن اقدامات ایمنی لازمه
• ارسال محصول به آزمایشگاه در کشور روسیه (در صورت نیاز)
• دریافت گواهینامه

اعتبار گواهینامه GOST چه مدت است؟

طبق آیین نامه‌های فنی، صدور این گواهی استاندارد صادرات کالا به روسیه می‌تواند با اعتباری بین یک تا پنج سال انجام گردد که با تقسیم بندی زیر بیان می‌شود:

• گواهینامه برای یک محصول  (Product Type Certification)

این گواهینامه دارای اعتبار ۵ ساله است و دارای ممیزی ادواری نخواهد بود. فرایند صدور گواهی برای یک محصول طبق مراحل زیر است:

• بررسی مدارک فنی و شاخص‌های دریافت گواهینامه
•  بازرسی، اندازه‌گیری و انجام آزمون از محصول مورد نظر
• تجزیه و تحلیل داده‌ها با شاخص‌های انطباق با استاندارد صادرات کالا به روسیه
• تشکیل کمیته فنی برای صدور گواهینامهGOST
• گواهینامه استاندارد GOST برای یک محموله از محصول (Certification of each batch)

این نوع گواهی تنها برای یک محموله صادر می‌شود و در آن، مدت اعتبار و ممیزی / بازرسی دوره‌ای مفهومی ندارد. فرایند صدور این گواهینامه طبق مراحل زیر است:

• بررسی مدارک فنی و شاخص‌های دریافت گواهی
• انجام بازرسی از هر بچ محصول و نیز مدارک مربوط به آن
• بازرسی، اندازه‌گیری و تست از محصول مورد نظر به جهت انطباق با استاندارد صادرات کالا به روسیه
• تجزیه و تحلیل داده‌ها با کمک شاخص‌های انطباق
• تشکیل کمیته فنی برای صدور این گواهینامه
• گواهینامه GOST برای تولیدات انبوه (Certification of mass production)

صدور این گواهی با اعتبار ۳ ساله است ولی هر سال از کارخانه تولیدکننده محصول، ممیزی ادواری و نمونه برداری، انجام می‌دهند؛ مراحل صدور این گواهی به قرار زیر است:

• بررسی لازم از مدارک فنی و شاخص‌های اخذ گواهینامه
• انجام بازرسی از هر محصول و مدارک مرتبط
• ممیزی از خط تولید محصول برای رعایت استاندارد صادرات کالا به روسیه
• نمونه برداری، اندازه گیری و آزمون از کالای مورد نظر
• تجزیه و تحلیل داده‌ها از طریق شاخص‌های انطباق
• سرانجام تشکیل کمیته فنی برای صدور گواهینامه

جمع‌ بندی

گفتیم که امروزه مجموعه استانداردهای گواهینامه GOST بیش از ۲۰،۰۰۰ عنوان را شامل می‌شود و به شکل گسترده‌ای در فعالیت‌های انطباق با استاندارد صادرات کالا به روسیه در ۱۲ کشور استفاده می‌گردد. اگر شما هم قصد صادرات کالا به روسیه را دارید، ابتدا باید با قوانین گمرکی این کشور آشنا باشید تا هنگام ورود کالایتان به روسیه با مشکلی روبرو نشوید. از این رو ممکن است طی مراحل صادرات و دریافت استاندارد GOST برایتان مشکل باشد. در این راستا گروه تجاری ققنوس با ارائه کلیه خدمات صادرات کالا به روسیه در خدمت شماست.

کارشناسان ما با اشراف کامل به قوانین و مراحل این کار، تمام فرایند صادرات از تهیه مدارک، دریافت گواهینامه GOST بر اساس کالای شما، حمل و نقل محموله، ترخیص کالا از گمرک را برایتان انجام می‌دهند. شما می‌توانید جهت دریافت این خدمات با کارشناسان ما تماس بگیرید.