اطلاعات شما راجع به مجوزها و معافیت های گمرکی چه مقدار است؟ می‌دانید اگر از کوچکترین قوانین مربوط به فعالیت‌های تجاری وارداتی و صادراتی مطلع باشید چقدر به تسهیل امور شما کمک می‌کند؟ طبق قوانین صادرات و واردات بین‌المللی، کالاهای وارداتی به هر کشور مشمول حقوق ورودی و عوارض گمرکی است که در هر کشوری متفاوت می‌باشد. در برخی موارد، قانون گذاران جهت حمایت از تولیدکنندگان داخلی و نیز تسهیل برخی فرآیندهای تجاری، بعضی از کالاها را در شرایط خاص از پرداخت حقوق ورودی معاف میکنند. به عنوان مثال ترانزیت خارجی، حمل و نقل داخلی و واردات موقتی که به منظور حضور در نمایشگاه‌های بین‌المللی وارد می‌شوند، شامل پرداخت عوارض و مالیات گمرکی نیستند. با گروه تجاری ققنوس همراه باشید تا با مجوزها و معافیت های گمرکی و همچنین مجوزهای ترخیص کالا آشنا شوید.
معافیت از مجوزها و حقوق گمرکی چیست؟
کالاهایی که به صورت قطعی به کشور وارد شوند مشمول قوانین گمرکی و مالیات هستند. طبق قانون، معافیت از حقوق گمرکی کالاهایی را شامل میشود که تجاری نباشند. کالای تجاری یعنی این که آن کالا در حد انبوه تامین شود و در محصولات روتین و تولیدی شرکت‌ها به کار رود. برای مثال، واردات ماده اولیه دارو که در حد گرم و جهت مصرف یک سال و برای تولید هزاران قرص و کپسول کافی است، مشمول حق گمرکی نیست. ولی واردات قطعات الکترونیکی که در کالاهای تولیدی شرکتی و حوزه الکترونیک استفاده میشود دارای معافیت نمی‌باشد. در ماده ۱۱۹ امور گمرکی ایران، قانونگذار بیان مهمی در رابطه با معافیت و ممنوعیت کالاهای وارداتی و مجوزهای ترخیص کالا آورده است. علاوه بر آن وزارت صمت نیز هر ساله فهرستی از مجوزها و معافیت های گمرکی ارائه می‌دهد.
دیگر کالاهای وارداتی چون ترانزیت خارجی، حمل و نقل داخلی، ورود موقت و غیره از حقوق گمرکی و مالیات معاف هستند. بنابراین معافیت از پرداخت جزئی یا کامل عوارض گمرکی و مالیات بر محصولات وارداتی را معافیت های گمرکی می‌نامند. شاید ندانید که دو نوع معافیت و کاهش قیمت در تعرفه کالا وجود دارد. یکی، کاهش بی‌قید و شرط قیمت یعنی برخورداری از مجوزها و معافیت های گمرکی طبق یک سری اصول مشخص و دیگری معافیت بر اساس تعرفه ورودی کالاها می‌باشد. یعنی برخی کالاها با توجه به نوع استفادهای که دارند از حقوق ورودی معاف می‌شوند. جهت اطلاع از این که چه کالاهایی استاندارد اجباری را شامل می‌شوند و به مجوزهای ترخیص کالا نیاز دارند، به سایت اداره استاندارد و نیز انتهای کتاب مقررات صادرات و واردات مراجعه کنید تا قبل از اقدام به تجارت هر نوع کالایی، از دریافت مجوز استاندارد برای آن مطلع باشید.
تفاوت تعرفه گمرکی و حقوق ورودی گمرکی در چیست؟
یکی از وجوه دریافتی از کالاهای وارداتی در گمرک، حقوق و عوارضی است، که به آن حقوق ورودی می‌گویند که نوعی مالیات غیر مستقیم است. گمرک این مبلغ را در کنار سایر هزینه‌های گمرکی کالاهای وارداتی در مقابل انجام خدمات وصول می‌کند. مجوزها و معافیت های گمرکی و شرایط و ضوابط این هزینه متناسب با خدماتی چون هزینه ایکس ری، باربری، انبارداری، آزمایش استاندارد، توزیع کالا و خدمات فوق‌العاده تعیین میشود.
اما تعرفه یک معیار عددی یا رقمی (کد هشت رقمی) است که برای تعیین و شناسایی جایگاه کالاها در فرایند ترخیص کالا و بررسی مجوزهای ترخیص کالا به کار می‌رود. تعرفه گمرکی یعنی مالیات و عوارضی که دولتها با اهداف حمایتی، مالی یا ترکیبی از آن دو، از کالاها دریافت می‌نمایند و در اصطلاح به آن حقوق گمرکی هم می‌گویند. این تعرفه گمرکی گاهی بر اساس ارزش کالا هم دریافت میشود؛ در این صورت به آن تعرفه ارزشی می‌گویند.
فرمول محاسبه حقوق ورودی = چهار درصد حقوق گمرکی + سود بازرگانی + سایر عوارض
انواع تعرفه‌های گمرکی کدامند؟
در دنیای تجارت انواع و اقسام تعرفه های گمرکی برای ترخیص کالاها از گمرک به کار می‌رود. این تعرفه‌ها بر اساس قوانین تجاری و نیازهای کشور به ۱۰ دسته تقسیم می‌گردند تا سهم ارزی هر کدام از اولویت‌ها مشخص شود. این اولویت‌بندی‌ها و مجوزها و معافیت های گمرکی را سازمان توسعه تجارت ارائه می‌دهد.
تعرفه های گمرکی بر اساس هدف
- تعرفه مالی: دولت برای تامین مخارج مالی خود به میزان صد درصدی و در قالب درآمدهایش این تعرفه را تعیین می‌کند. جهت تهیه مجوزهای ترخیص کالا از گمرک با کارشناسان ما در گروه تجاری ققنوس تماس بگیرید.
- تعرفه حمایتی: جهت فراهم نمودن شرایط رقابتی برای کالاهایی که در داخل تولید می‌شوند با کالاهای خارجی و وارداتی و نیز ایجاد تعادل در میزان پرداختی‌ها تعیین میشود.
- تعرفه ارشادی: این نوع تعرفه جهت هدایت تقاضاها از یک محصول به محصول دیگر؛ یا به بیانی برای تغییر انتخاب مصرف کننده تعیین می‌گردد.
تعرفه های گمرکی از نظر شکل
- تعرفه واحد: در این تعرفه، حقوق قابل پرداخت برای کلیه کالاهای وارداتی غیر از کالاهای مشمول مجوزها و معافیت های گمرکی تعیین می‌گردد؛ همچون حقوق گمرکی چهار درصدی که برای همه انواع کالاها مشخص میکنند.
- تعرفه مرکب: در این حقوق گمرکی، انواع مختلف محصولات وارداتی به صورت خاص طبقه‌بندی می‌گردند.
انواع تعرفه های گمرکی بر اساس ماهیت
- تعرفه عمومی: این نوع حقوق گمرکی برای همه کالاها یکسان می‌باشد؛ از این رو، مبدا کالای موردنظر در میزان نرخ حقوق ورودی تاثیری ندارد. دقت کنید که حتما مجوزهای ترخیص کالا را کامل همراه داشته باشید.
- تعرفه ترجیحی: در این تعرفه برای بعضی از کشورهای مبدا امتیازاتی قائل می‌شوند و از آنها تعرفه گمرکی کمتری نسبت به دیگر کشورها تعیین می‌گردد.
آیا جهت واردات کالا نیاز به اخذ مجوز داریم؟
شما به عنوان یک تاجر جهت واردات کالا و فعالیت تجاری به مجوزی نیاز ندارید. اما برخی دولت برای واردات برخی از اقلام یکسری مجوزهایی را لازم می‌داند. کالاهای عمومی مانند محصولات غذایی، لبنی، گیاهی، حیوانی، داروها، برندهای معتبر کیف، کفش، چمدان و اسباب بازی، محصولاتی که نیاز به رعایت قانون کپی رایت دارند؛ مانند سی دی، دی وی دی و نوار کاست نیاز به دریافت مجوزهایی دارند که دولت مشخص می‌کند. جهت اطلاع از این مجوزها و معافیت های گمرکی با کارشناسان ما در گروه تجاری ققنوس در ارتباط باشید.
جهت انجام کلیه امور تجاری شما فقط به یک شماره واردکننده نیاز دارید تا به عنوان دریافت‌کننده نهایی کالا شناخته شوید. اگر شماره کد اقتصادی یا کارت بازرگانی هم داشته باشید کافی است. چنانچه هیچ کدام را ندارید، میتوانید با شماره تامین اجتماعی خود هم فعالیت نمایید. البته اگر در جریان واردات نمی‌خواهید این شماره را به شرکت حمل‌و‌نقل و کشتیرانی بدهید، و کالایی جهت مصرف شخصیتان با ارزشی کمتر از ۲۵۰۰ دلار وارد می‌کنید که حق‌العملکار گمرکی آن را ترخیص نموده؛ میتوانید از کارت بازرگانی یک شخص ثالث هم استفاده نمایید. یکسری مجوزهای ترخیص کالا جهت انجام امور گمرکی هم نیاز است که گروه تجاری ققنوس می‌تواند برای شما اخذ و تمام امور گمرکی را با متخصصان حرفه‌ای خود کنترل و انجام دهد.
لیست مجوزها و معافیت های گمرکی از پرداخت حقوق گمرکی
- کالایی که به رئیس جمهور کشورهای خارجی و همراهنش تعلق دارد، کالاهای مورد استفاده ماموران کنسولی خارجی و اعضای خانواده‌شان، نمایندگی‌های سازمان ملل متحد و موسسات تخصصی که به آن وابسته باشد، و محصولات مورد استفاده کارشناسان خارجی اعزامی.
- مجوزها و معافیت های گمرکی برای ماشین‌آلات و ادوات حفاری، مواد شیمیایی و وسایل عملیات علمی و فنی که میراث فرهنگی و گمرک ایران آن را تایید کند.
- رادار و تجهیزات کمک ناوبری هوایی که در داخل کشور امکان ساخت ندارند.
- تجهیزات نظامی چون اسلحه، لوازم مخابراتی نظامی و تانک با تائید وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، علاوه بر معافیت پرداخت ورودی، از بازرسی مجوزهای ترخیص کالا هم معاف می‌باشند.
- وسایل خانه ایرانیان مقیم خارج بعد از ۱ سال اقامت یا بیشتر، اتباع خارجی که اجازه اقامت در ایران دارند و کارمندان دولتی که برای ماموریت یکساله به خارج از کشور رفته‌اند.
- دارو و لوازم پزشکی و بیمارستانی با گواهی از وزارت بهداشت مشمول مجوزها و معافیت های گمرکی هستند.
- اشیا باستانی که به میراث فرهنگی مربوط است با تائید سازمان میراث فرهنگی و کالاهای صادراتی که عینا به کشور برگشت بخورند نیز از حقوق گمرکی معافند.
- سوخت و روغن مصرفی وسایل نقلیه در ورود و خروج از کشور از مجوزهای ترخیص کالا و حقوق ورودی معافند.
- نمونه‌های تجاری فاقد بها به تشخیص گمرک، مدال‌ها، نشان‌ها و تندیس‌های اعطائی از طرف دولتها و موسسات خارجی به افراد نیز از پرداخت حقوق ورودی معاف می‌باشند.
- واردات ماشین‌آلات خط تولید برای واحدهای تولیدی، صنعتی و معدنی به تشخیص وزارت صنایع و معادن از مجوزها و معافیت های گمرکی برخوردارند.
- کاتالوگ، بروشور، تقویم، کتابچه‌ای که مشخصات فنی و تجاری کالا را داراست، اسناد مربوط به حمل کالا و .. معاف از پرداخت حقوق ورودی‌اند.
- واردات نمونه اولیه ماشین‌آلات جهت انجام مهندسی معکوس به قصد تحقیق و تجهیزاتی که در داخل کشور تولید نمی‌شوند.
لیست مجوزهای ضروری ترخیص کالا
همه کالاها و محصولات وارداتی در یک دسته قرار نمی‌گیرند و هر کدام به مجوزها و معافیت‌های گمرکی خاص خود نیازمندند.
مجوز استاندارد اجباری
گمرک جهت تشخیص درست محتوای کالاهای وارداتی، باید با آزمایشگاه‌های مورد تایید سازمان استاندارد در ارتباط باشد. کالاهایی که تعدادشان کمتر از ۵ عدد و ارزشی کمتر از ۳۰۰۰ دلار دارند، معاف از مجوز استاندارد می‌باشند.
مجوز تجهیزات پزشکی
این مجوز برای ترخیص تجهیزات پزشکی، آزمایشگاهی و دندانپزشکی صادر می‌گردد. مجوزهای ترخیص کالا برای تجهیزات پزشکی به دو شکل مجوز ورود و مجوز ترخیص می‌باشند. مراحل لازم جهت دریافت مجوزها و معافیت های گمرکی آنها باید طی شود.
مجوز وزارت راه یا حمل کالا
این مجوز غالبا برای محموله‌هایی صادر میشود که توسط ناوگان‌های غیر ایرانی حمل می‌گردند و ۱۰ درصد کرایه حمل محصول از مبدا تا گمرک را دارند.
مجوز بهداشت
از دیگر مجوزهای ترخیص کالا، مجوز برای مواد غذایی و لوازم آرایشی، بهداشتی می‌باشد. این مجوز هم مانند مجوز پزشکی به دو شکل مجوز ورود و مجوز ترخیص صادر می‌گردد. مجوز ورود بهداشت بر اساس مقررات بازرگانی و صادرات توسط سازمان بهداشت صادر می‌گردد که حتما باید با مقرارت و قانون ترخیص کالا مطابق باشد.
مجوز وزارت دفاع
نوع دیگر مجوزها و معافیت‌های گمرکی مجوز وزارت دفاع است. کالاهایی با کاربردهای نظامی ابتدا باید توسط وزارت دفاع تایید شوند و سپس وارد شوند. در برخی موارد، خود وزارت دفاع اقدام می‌کند و در سایر موارد از سازمان‌ها و ارگان‌هایی چون شورای امنیت ملی جهت صدور مجوز استعلام می‌گیرد.
همچنین مجوز ارشاد برای ماشین آلات و دستگاه‌های چاپی، مجوز قرنطینه حیوانی و قرنطینه نباتی برای انواع دانه‌های کشاورزی و یا بذرهای گیاهی و …، مجوز سازمان انرژی اتمی برای لیزرهای پزشکی، تلفن همراه، بی‌سیم‌ها و ….، مجوز کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان برای اسباب بازی و … نیز از سایر مجوزهای ترخیص کالا می‌باشند.
جمع بندی
همانطور که در این مقاله خواندید، انواع پرداختی‌های گمرکی برای ترخیص کالا وجود دارند. در این بین برخی کالاها از مجوزها و معافیت های گمرکی برخوردارند و حقوق ورودی بطور مجزا از هزینه‌های گمرکی دریافت می‌گردد. عدم آگاهی از این هزینه‌های مربوطه و مجوزهای ترخیص کالا ممکن است موجب ضررهای مالی زیادی شود؛ از این رو بهتر است قبل از ورود به عرصه تجارت، از انواع هزینه‌های مربوطه اطلاع کسب کنید. اگر نیاز به دریافت مشاوره حقوقی و گمرکی درباره هزینه و معافیت های گمرکی هستید از مشاوران و کارشناسان مجرب ما در گروه تجاری ققنوس کمک بگیرید. همچنین خدمات دیگر ما در این زمینه عبارتند از: ترخیص کالا از گمرک، تهیه مجوزهای ترخیص کالا، ترخیص کالا از کلیه گمرکات کشور، اطلاع‌رسانی جدیدترین اخبار مربوط به حقوق و تعرفه‌های گمرکی و ..
