آشفته بازار آمار قاچاق

به گزارش تراز ، موقعیت جغرافیایی کشور و داشتن هزاران کیلومتر مرز آبی و زمینی مشترک و همجواری با کشورهای قاچاق خیز و عدم هماهنگی میان اغلب کشورهای همسایه در زمینه تجارت و قاچاق، باعث شده است امر مبارزه با قاچاق در بسیاری از مبادی جدی گرفته نشود و این مساله در کشور ما تشدید پیدا کند. در همین زمینه ۱۱اردیبهشت ماه آقای علی لاریجانی به معضل قاچاق اشاره کرد و گفت: ۲۵ میلیارد دلار قاچاق وارد کشور می‌شد که به تولید داخل ضربه می‌زد. بعد از فعال شدن ستاد مبارزه با قاچاق شاهد سیر نزولی آن هستیم که به ۱۵ میلیارد دلار رسیده؛ اگرچه هنوز هم بالاست این رقم اما آهنگ نزولی دارد.

به گزارش تسنیم، رئیس قوه مقننه با تأکید بر اینکه مساله مبارزه با قاچاق باید سختگیرانه‌تر باشد، عنوان کرد: ورود برخی کالاها که در داخل وجود دارد باید ممنوع شود تا رشد داخل رشد کند.  به گزارش ایسنا لاریجانی درباره میزان قاچاق در کشور در همایش سالانه قوه قضائیه گفته است: باید در مسأله قاچاق با یکدیگر اهتمام جدی‌تری داشته باشیم. البته میزان قاچاق از ۲۰ به۵/۱۲ میلیارد دلار کاهش یافته است اما این عدد نیز خیلی بالاست. قاسم خورشیدی سخنگوی ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز اما در نشست خبری خود با خبرنگاران عدد دیگری را اعلام کرده و گفته است: حجم برآوردی قاچاق ۶/۱۲ میلیارد دلار است که حاصل معافیت‌هایی است که قانون دیده ولی درست عمل نمی‌شود. این در حالی است که در سال قبل از طریق کوله بری بدون کوچکترین نظارتی ۶/۳میلیارد دلار است.
به گزارش مهر ،وی گفت: سال قبل در بخش مسافری ۸/۳میلیارد دلار قاچاق وارد کشور شده است؛ حجم شکاف عرضه و تقاضای ۱۷ کالای منتخب ۶/۱۲میلیارد دلار است که بر این اساس حجم قاچاق ورودی بر اساس برآوردها ۱/۱۲میلیارد دلار است. این در حالی است که حجم قاچاق در سال ۹۵ نسبت به سال ۹۴ حدود ۱۵ درصد کاهش یافته است. آمار قاچاق اما به این سادگی‌ها به دست نمی‌آید و گشتی کوتاه در آمار قاچاق نشان می‌دهد که نمی‌توان به هیچ یک از آمارها به راحتی اعتماد کرد. برای مثال حجت‌الاسلام احمد سالک دهم فروردین سال جاری در گفت‌وگو با فارس اظهار داشت: در سالی که گذشت از ورود قاچاق به کشور جلوگیری نشده و قاچاق ۲۵ میلیارد دلاری انجام می‌شد، البته وزیر اقتصاد اعلام کردند که ما با قاچاق مقابله کرده‌ایم و از طریق گمرک به ۱۵ میلیارد رسیده است، اما خبر واقعی این است که قاچاق ۲۵ میلیاردی امروز به ۳۵ میلیارد
رسیده است. در داخل کشور تولیدکننده پوشاک بسیاری داریم اما از ترکیه کانتینر پوشاک با مبلغی بالغ بر ۵/۲ میلیارد دلار وارد کشور می‌شود و این درست نیست، یعنی ما داریم رونق بازار فرانسه، ترکیه و چین را داغ و کارگران خود را بیکار می‌کنیم. دولت نتوانست مشکل قاچاق را حل کند، با اینکه مقام معظم رهبری فرمودند کالای قاچاق را هر کجا یافتید آتش بزنید و در جمع‌بندی به این می‌رسیم که اقتصاد مقاومتی اجرا نشده است و ارزیابی مثبتی در باره آن
وجود ندارد.
خورشیدی در ادامه این نشست با اشاره به گروه‌های کالایی دارای بیشترین حجم قاچاق در کشور افزود: براساس آمارهای به دست آمده در سال ۹۵، پوشاک قاچاق بیشترین حجم قاچاق در کشور را داشته و  رقمی معادل ۵/۲میلیارد دلار را به خود اختصاص داده است. همچنین قاچاق طلا و مصنوعات طلا، لوازم آرایشی و بهداشتی و تلفن همراه در رده‌های بعدی بیشترین حجم قاچاق در کشور قرار دارند و این در حالی است که گروه منسوجات شامل پوشاک، کیف و کفش دارای مزیت تولید در داخل بوده و توان پاسخ به تقاضای بازار با استفاده از تولیدات داخلی در کشور مهیاست و ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز با توجه به این امر مهم برنامه‌ریزی جدی‌ای با تولی‌گری وزارت صنعت انجام داده تا از حجم قاچاق در این بخش
 کاسته شود. خورشیدی در ادامه سخنانش با اشاره به چگونگی ورود این حجم از کالای قاچاق به کشور گفت: متاسفانه نقص در اجرای معافیت‌های قانونی، خلأهای مرزی و ورود کالاهای قاچاق از مبادی رسمی از روش‌هایی است که مورد سوءاستفاده قاچاقچیان قرار می‌گیرد و این حجم از قاچاق وارد کشور می‌شود. در برآوردهای انجام شده مشخص شد که سهم معافیت‌های مسافری در میزان حجم کالای قاچاق ۲۳ درصد، معافیت کوله‌بری ۱۹ درصد، معافیت ته‌لنجی ۱۶ درصد بوده است و همچنین ۳۰ درصد از حجم کالای قاچاق ورودی به کشور از مبادی رسمی اتفاق افتاده و اقلام ممنوعه ۱۲ درصد از حجم کالای قاچاق کل را به خود اختصاص
داده است.
وی با بیان اینکه برخی رسانه‌ها به اشتباه تصویری از افرادی را که در مبادی صعب‌العبور در حال جابه‌جایی کالا هستند به‌عنوان کوله‌بران معرفی می‌کنند، گفت: در قانون هیچ معافیتی برای کوله‌بران در نظر گرفته نشده و تنها وزارت کشور مصوبه‌ای را در این خصوص داشته است ولی متاسفانه برخی رسانه‌ها به اشتباه تصویری از افرادی را که در حال حمل بار در مناطق صعب‌العبورند به جای کوله‌بران استفاده می‌کنند و این در حالی است که افراد نشان داده شده در این تصاویر قاچاقچیانی هستند که اقدام به واردات اقلام ممنوعه چون مشروبات الکلی، اقلام ضدفرهنگی و مستهجن و آلات قمار از خلأهای مرزی می‌کنند.
این در حالی است که محمدرضا پور‌ابراهیمی در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری شبکه دو سیما، درپاسخ به اینکه آیا شما عددی از قاچاق از مبادی رسمی دارید، افزود: برآوردها حاکی از این است که سالانه حدود ۲۰ تا ۲۵ میلیارد دلار ارزش کالای قاچاق در کشور است که بخشی از آن از مبادی رسمی انجام می‌شود و تقریباً اگر بخواهیم به طور مثال ته لنجی و تعاونی مرز نشینان را در نظر بگیریم این عدد حدود ۷ میلیارد دلار
بیشتر است.
مسعود کرباسیان رئیس کل گمرک جمهوری اسلامی اما سال گذشته، زمانی که به گفته لاریجانی قاچاق بیش‌تر از وضعیت فعلی است ادعا کرده بود: به نظر من تنها ۵/۶میلیارد دلار کالا به کشور قاچاق می‌شود نه ۲۰ میلیارد دلار چرا که ۲۰ میلیارد دلار می‌شود روزی ۱۳۰۰ کانتینر که مگر می‌شود چشم را روی این تعداد بست؟!
به گزارش فارس، وی همچنین با اشاره به برخی اظهارات که گفته می‌شود، قاچاق از مسیرهای رسمی صورت می‌گیرد، تصریح کرد: من به عنوان رئیس گمرک و مسوول مسیر اصلی ترانزیتی کشور اعلام می‌کنم که این امر امکان‌پذیر نیست و اگر موردی هست آن را به ما اعلام کنید.
اما علی لاریجانی، گریزی نیز به قاچاق لوازم خانگی زده بود. او در همایش قوه قضائیه ضمن ارائه آمار درباره قاچاق لوازم خانگی گفته بود: آمار تحلیلی نیروی انتظامی که به تازگی در اختیارم قرار گرفته حاکی از این است که قاچاق لوازم خانگی در سال ۹۵نسبت به سال قبل از آن ۱۶۱درصد رشدیافته و از ۱۱میلیون دستگاه به ۳۰میلیون دستگاه رسیده است.
این در حالی است که پیش از این محمدرضا شهیدی  دبیر انجمن صنفی تولیدکنندگان لوازم صوتی و تصویری  در نشستی خبری مربوط به لوازم خانگی که در وزارت صنعت، معدن و تجارت برگزار شد با بیان این که سالانه دو میلیون دستگاه تلویزیون مورد نیاز کشور است، به ایسنا گفت: یک میلیون و ۳۰۰ هزار دستگاه با تولید داخل تأمین و ۶ الی هفت هزار مورد طبق قانون وارد می‌شود اما در این بین ۷۰۰ هزار دستگاه تلویزیون در سال از روش‌های مختلف قاچاق می‌شوند.
نکته قابل تأمل این است که شبکه قاچاق به راحتی و گستردگی فعالیت خود را انجام می‌دهد و به هیچ‌وجه پنهانی عمل نمی‌کند. آنها تشکیلاتی سازمان یافته هستند و به سهولت اجناس خود را در کشور به فروش می‌رسانند. انصاری دبیر کل صنایع لوازم خانگی ایران با اشاره به اینکه در سال ۱۳۸۷ کل صادرات لوازم خانگی معادل ۸۰ میلیون دلار بوده است، اعلام کرد: در اواخر سال ۱۳۹۳ این رقم به ۳۰۰ میلیون دلار رسید که ۱۳،۱۲ میلیون دلار نیز مربوط به ظروف و قطعات بود.
به نظر می‌رسد اولین نکته‌ای که باید مسوولان کشور در امر مبارزه با قاچاق دنبال کنند، شفاف کردن میزان قاچاق و تفکیک دقیق کالاهای قاچاق باشد، به گونه‌ای که اظهارنظرهای مختلف پیرامون این مساله اذهان عمومی را مشوش نکند و گزاره عدم توجه مسوولان به مبارزه با قاچاق را به ذهن
متبادر نکند.