[ad_1]
به گزارش تراز: یکی از امور مغفول بین شیعیان عدم توجه یا توجه کم به ابعاد زمینی زندگی ائمه علیهم السلام است. البته قطعا حیات مادی این بزرگواران آمیخته با معنویت است لکن بررسی آن می تواند حاوی درس های ارزنده ای برای پیروان آنها باشد. برای مثال کمتر گفته و شنیده شده که اهل بیت چگونه خرید می کردند، چه هزینه هایی داشتند و مخارج زندگی شان چگونه و از کجا تهیه می شد و سوالاتی از این قبیل. شاید نپرداختن به این مسائل موجب تصور ایجاد فاصله بین آن حضرات و مردم عادی شود. این در حالی است که ائمه معصومین (ع) در میان عامه مردم همچون شهروندی عادی زندگی کرده و مشکلات آنها را از نزدیک درک و لمس می کردند.
در ایام شهادت امام مجتبی (ع) به گوشه ای از سیره آن حضرت در این رابطه اشاره خواهیم داشت.
** درآمد امام حسن (ع) از کجا تهیه می شد؟
در خصوص درآمد آن حضرت گفته اند که از چند طریق بود: موقوفات پیامبر (ص)، موقوفات امام علی (ع) و موقوفات یا صدقات حضرت فاطمه (ص)، البته نه به معنای صدقه‌ای که در عرف متداول و رایج است.
باید دانست که پیامبر (ص) اموالی در اختیار داشتند که بخشی از آن متعلق به حکومت بود و بخشی شخصی. پیامبر (ص) این اموال را وقف کرده بود و متولی آنها را خاندان خود قرار داده بود که در زمان امام حسن (ع)، متولی این اموال، آن امام همام بودند.
به طور مثال یکی از این اموال، باغ‌های هفتگانه‌ای بود که فردی یهودی پیش از جنگ اُحد به پیامبر (ص) هدیه داده بود و آن حضرت (ص) با این اموال به برخی کارهای شخصی خود می‌رسیدند. بخش دیگر زمین‌های شیبر و فدک و اموال بنی‌نضیر بود که تعلق به پیامبر (ص) داشت و پس از آن حضرت (ص)، به امام حسن (ع) رسیده بود.
البته دوران حیات ائمه متفاوت بود. اگر حکومت نداشتند ممکن بود به امور معیشتی به شکل دیگری هم بپردازند. برای نمونه در دورانی که امام علی (ع) حکومت نداشتند یعنی از سال ۱۱ تا ۳۵، آن حضرت کشاورزی می‌کردند و به امور اقتصادی می پرداختند؛ به گونه ای که هر چیزی را اعم از باغ و چشمه و چاه که احداث می کردند، آنها را وقف کرده و متولی این وقف امام حسن (ع) فرزند بزرگ‌تر حضرت (ع) بودند.
همچنین اموال حضرت زهرا (س) مشهور به فدک است که در اختیار اهل بیت (ع) نبود اما بخشی از موقوفاتی که از پیامبر (ص) به حضرت فاطمه (س) رسیده بود، به عنوان صدقه جاریه و موقوفات در اختیار امام حسن (ع) قرار داشت.
بخش دیگری از اموال که به دست امام حسن (ع) رسید، ارث از پدر و مادر بود که مادر آن حضرت (ع) از پیامبر (ص) ارث برده بود. ضمن آنکه حضرت (ع) منبع درآمدی نیز از کشاورزی داشتند.
** بخشنده ترین فرد روزگار
نکته مهم بعدی چگونگی خرج این موقوفات و صدقات بود. بخش عمده ای از ثروت امام حسن (ع) به صورت صدقه (به معنای رایج) هزینه می شد و از این راه به افراد فقیر و ناتوان و مقروضان یا کسانی که دیه بر عهده داشتند، کمک می شد. حتی در برخی گزارش‌ها بیان شده است که آن حضرت (ع) در دو نوبت، نیمی از ثروت خود را صدقه دادند و به عنوان بخشنده ترین فرد زمان خود شناخته می‌شدند. این بخشش‌ها و کرامت‌ها تا جایی پیش رفت که امام حسن (ع) حتی از بخشنده‌ترین فرد آن زمان یعنی عبدالله ابن جعفر (همسر حضرت زینب (س) که فردی متموّل و صاحب نفوذ بود) نیز در این امر شناخته‌شده تر بودند.
[ad_2]
Source link
